zondag 7 september 2008

Drie voorbeelden van dameskleding in de laatste decennia van de negentiende eeuw (1)


Kleurrijke kostuums rond 1900
Tijdens het rondsnuffelen tussen de opruimingsboeken in het in de vorige bijdrage genoemde en in een ander artikel op onze zustersite Tempel van de Humor tevens deels afgebeelde antiquariaat in de enige Stad van ons land, vond ik ook het in de vorige bijdrage over Waaiers reeds genoemde boekje Geschiedenis van het KostuumDe mode door de eeuwen heen, geschreven door Rosanne Leclère. Daarin zijn, na een korte inleidende tekst, in totaal 22 kostuums relatief groot, en zonder iets anders, afgebeeld op de even pagina, met daarbij op de oneven bladzijde een korte, zinvolle toelichting. Die afbeeldingen beslaan het tijdperk van het oude Egypte tot en met het demi-siècle van de aan de onze voorafgaande eeuw — de periode van ongeveer 1930-1955. Voor deze site met diverse cultuur rond 1900 zijn drie van die afbeeldingen interessant: allereerst de zeventiende, die ons drie dameskostuums toont uit de periode 1870-1880. De beide andere komen in een vervolg-aflevering aan de orde.

De tijdelijke terugkeer van de tournure
Zowel het linkse als het rechtse kostuum zijn bedoeld als wandelkleding, beide voorzien van een tournure, die veelal werd omschreven als Cul de Paris — Parijse kont, zoals wij die in het huidige spraakgebruik zouden noemen. Deze was echter tijdelijk uit het modebeeld verdwenen en had plaatsgemaakt voor de crinoline. De truc bestond uit het plaatsen van een verdikking onder de rok, direct onder de taille, waardoor het kleed hoog werd opgebold. Het liep uit op en sleep. Zoals hier eveneens duidelijk te zien is, werden daarbij veelvuldig ruim geornamenteerde vedermutsen gedragen. De terugkeer van de cul de Paris zou echter van zeer tijdelijke aard zijn, hetgeen de middelste slanke den tussen de beide andere omvangrijker lijkende andere dames ons laat zien.
Het middelste kostuum vormt in bijna alle opzichten een opvallend contrast met de beide andere, behalve dat het als dameskleding direct herkenbaar is. Het stamt uit dezelfde periode, echter nadat de tournure weer had afgedaan, en de kleding zeer nauw en iets minder lang werd, waardoor het schoeisel er onder uitstak. De ornamentiek werd daarbij voornamelijk bepaald door koorden en andersoortige franjes.


Afbeeldingen

1. Afbeelding op het voorplat van het boekje in kwestie, dat werd uitgegeven door Daphne te Gent, in de reeks Orbis Pictus. Weliswaar draagt het geen jaartal van uitgave, maar er is een datering in potlood aangebracht op de titelpagina door de boekhandel of door de eigenaar: 10-6-'58.
2. De hierboven beschreven dameskostuums uit de periode 1870-1880.

Geen opmerkingen: