dinsdag 27 juli 2010

Wilhelm Leibls realisme: Parabel van de drie levensfasen: Drei Frauen in der Kirche, 1881 (Kunsthalle, Hamburg)


Drie jaar lang dezelfde modellen
Voordat de Duitse schilder Wilhelm Leibl (1844-1900) — die wordt gezien als de representant bij uitstek van het Realisme — in 1881 zijn doek Drei Frauen in der Kirche als voltooid beschouwde, had hij drie jaar lang zijn modellen steeds opnieuw bijeen laten komen in dezelfde dorpskerk van Oberbayern, waar hij de kunstenaar zich — na zijn studie te Keulen en kortere perioden waarin hij zich te München en Parijs — in 1873 had gevestigd. Daar werd hij dagelijks geconfronteerd met mensen van die verschillende levensfasen, welke volgens de traditie van hun omgeving waren gekleed. Zijn streven naar perfectie tot in het kleinste detail heeft ertoe geleid dat Leibl al zijn artistieke energie heeft moeten inzetten voordat hij kon komen tot de afronding van dit schilderij.




 "Sehen ist alles"

Het doek, dat alweer geruime tijd in de Hamburgse Kunsthalle te bewonderen valt, is één van de uitingen welke in overeenstemming zijn met de ideeën die de schilder over zijn metier had."Man male den Menschen so wie er ist, da ist die Seele ohnehin drin", luidde één van Leibls opvattingen. Een ander idee vatte hij als volgt samen: "Sehen ist alles, die wenigsten aber können sehen."Hoewel dergelijke opvattingen niet zelden, en niet zonder aanleiding, veelal worden gekoppeld aan het Franse impressionisme, zal bij nadere beschouwing toch duidelijk (moeten) worden dat Leibls werk veeleer aansluit bij dat van de schilders der 17de eeuw in de Nederlanden.